Pies przewodnik dla osoby niewidomej to olbrzymia pomoc w wielu codziennych czynnościach. Głównym jego zajęciem jest informowanie właściciela o przeszkodach napotykanych po drodze. Są to takie przeszkody jak krawężniki, schody czy jezdnie. Psy takie potrafią także zaprowadzić osobę niewidomą na przykład do najbliższego bankomatu.
Pies przewodnik przez kilka lat swojej pracy zżywa się z osobą, której pomaga i często zostaje z nią nawet, jeśli jego obowiązki przejmuje kolejny, młodszy pomocnik. Utrzymanie psa jest dość kosztowne w obecnych czasach, a samo szkolenie psa przewodnika to koszt około 30 tysięcy złotych. Skąd zatem wziąć na to niemałe przecież pieniądze?
Skąd można otrzymać psa przewodnika?
W większości przypadków psa przewodnika można otrzymać za darmo. Aby tak się stało osoba niewidząca powinna złożyć wniosek w Polskim Związku Niewidomych lub też jednej z wymienionych poniżej fundacji:
- Fundacja Labrador – www.fundacja.labrador.pl
- Fundacja Pies Przewodnik – www.piesprzewdonik.org.pl
- Fundacja Pomocna Łapa – www.pomocnalapa.pl
- Fundacja Dogiq – www.dogiq.org.pl
- Fundacja Vis Maior – www.fundacjavismaior.pl
- Polski Związek Niewidomych – www.pzn.org.pl
We wszystkich tych miejscach procedura wygląda dość podobnie. Na początku zazwyczaj należy złożyć odpowiedni wniosek. Warunki jakie należy spełnić, aby otrzymać psa mogą się nieznacznie różnić pomiędzy fundacjami. Polski Związek Niewidomych przyznaje psy osobom, które ukończyły 16 lat, są całkowicie niewidome, są sprawne fizycznie, potrafią samodzielnie przemieszczać się z użyciem białej laski, lubią zwierzęta, są zrównoważone psychicznie i nie używają narkotyków ani alkoholu oraz posiadają odpowiednie warunki lokalowe i finansowe dla zapewnienia należytej opieki dla przewodnika. We wszystkich tych miejscach obowiązkowe jest również przejście specjalnego kursu dla osoby niewidomej, podczas którego uczy się ona postępowania z psem oraz zapoznaje się z nim. Dobrze jest także sprawdzić informacje w swoim mieście, gdyż niektóre z nich prowadzą programy szkoleń psów, często właśnie z wymienionymi wyżej fundacjami.
Fundacje te pokrywają koszty szkolenia psów oraz ich zakupu z pieniędzy otrzymywanych od Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych lub też od sponsorów czy z darowizn albo odpisów podatkowych. Dlatego nie zawsze będzie możliwe otrzymanie psa w krótkim terminie.
Koszty utrzymania psa przewodnika
Z osobą niewidzącą, która otrzymuje psa podpisywana jest umowa użyczenia lub przekazania psa. Od tego momentu to ona jest odpowiedzialna za jego utrzymywanie. Koszty karmy, szczepień, weterynarza, uprzęży czy ewentualnych leków mogą być istotną pozycją w domowym budżecie. Zazwyczaj wynoszą one około 250 złotych miesięcznie. W większości polskich gmin za psa należy odprowadzać podatek z którego jednak psy przewodniki są zwolnione. Warto jest również pomyśleć o ubezpieczeniu psa, co pomoże obniżyć koszty leczenia w przypadku jego choroby czy wypadku.
Darmowe przejazdy i inne specjalne przepisy
Pies przewodnik może podróżować ze swoim panem środkami transportu publicznego i w większości przypadków w komunikacji miejskiej, pociągach i samolotach będzie to podróż darmowa. Dobrze jest jednak sprawdzić czy nie ma jakiś dodatkowych wymagań. Na przykład wiele firm lotniczych dopuszcza tylko jednego psa na cały samolot.
W Warszawie osoby niewidome są zwolnione z obowiązku sprzątania odchodów psów przewodników. Nie wszystkie miasta wprowadziły w swoich przepisach taki wyjątek.
W przypadku problemów z utrzymaniem psa można się zwrócić do wielu fundacji z prośbą o pomoc. Najlepiej jest zacząć od fundacji, która zajmowała się szkoleniem danego psa. W trudnych sytuacjach częstą formą są także różnego rodzaju zrzutki internetowe.
Ulga rehabilitacyjna na psa przewodnika
W ramach ulgi rehabilitacyjnej możliwe jest odliczenie od dochodu wydatków ponoszonych na psa asystującego. Wysokość ulgi w 2022 roku wynosiła 2280 złotych. Zgodnie z rozporządzeniem ministerstwa pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej posiadający certyfikat Polskiego Związku Niewidomych jest psem asystującym i przysługuje na jego utrzymanie powyższa ulga. Dotyczy ona wydatków ponoszonych na jego utrzymanie, a więc nie obejmuje zakupu samego psa i jego szkolenia, ani uzyskania certyfikatu. Można za to odliczyć takie wydatki jak zakup karmy, leków, odżywek, szczepienia, wizyty u weterynarza, leczenie psa czy zakup akcesoriów takich jak smycz, obroża itp. Zgodnie z ustawą o podatku PIT nie jest konieczne posiadanie dokumentów stwierdzających wysokość ponoszonych wydatków przy korzystaniu z ulgi. Jednak urząd skarbowy może poprosić o ich przedstawienie oraz o pokazania samego certyfikatu psa przewodnika czy też decyzji zaliczającej daną osobę do I lub II grupy inwalidzkiej. Lepiej więc zatrzymywać i przechowywać dowody opłat ze sklepów czy gabinetu weterynaryjnego. Odliczenia mogą również dokonać osoby, które utrzymują osobę niepełnosprawną, jeśli dochody tej osoby nie przekraczają w danym roku podatkowym dwunastokrotności renty socjalnej, czyli w 2022 roku sumy 16061,28 złotych.
Przeczytaj również artykuł pt. Karma bezzbożowa dla psa a alergie