W naszym kalendarzu mamy wiele różnych uroczystości i świąt. Część z nich poświęcona jest także zwierzętom. Zdecydowanie najważniejszym z nich jest jednak Światowy Dzień Zwierząt. O ile wiele takich świąt zostało wprowadzonych pod koniec wieku XX i na początku XXI, o tyle historia tego konkretnego jest zdecydowanie najdłuższa.
Korzenie Światowego Dnia Zwierząt
Według części opinii pierwotnej genezy tego święta powinniśmy się doszukiwać jeszcze w średniowieczu, a konkretnie w XII i XIII wieku. Wtedy to bowiem swoją działalność prowadził św. Franciszek z Asyżu, z którym zresztą Światowy Dzień Zwierząt jest najczęściej kojarzony. Świadczyć o tym może przede wszystkim nieprzypadkowa zbieżność dat: 4 października każdego roku obchodzony jest zarówno Światowy Dzień Zwierząt, jak i wspominany jest św. Franciszek. Jest on powszechnie uznawany za patrona tak zwierząt, jak i środowiska naturalnego.
Już w czasach bardziej współczesnych, a konkretnie w pierwszej połowie XX wieku pojawił się pomysł ustanowienia takiego właśnie dnia. Za jego pomysłodawcę uważa się Heinricha Zimmermanna, niemieckiego pisarza i publicystę, redaktora gazety „Mensch und Hund”. To właśnie on po raz pierwszy zorganizował obchody tego typu święta. Zostały one zorganizowane w Berlinie 24 marca 1925 roku. Z kolei od roku 1929 obchody te zaczęto organizować 4 października. Dzień ten w tamtych latach zaczęto obchodzić oprócz Niemiec także w Austrii, Szwajcarii oraz Czechosłowacji.
Umiędzynarodowienie dnia zwierząt
To właśnie Heinrich Zimmermann podczas zorganizowanych we Florencji obrad International Congress of Animal Protection Organizations zaproponował uczynienie święta zwierząt dniem o randze międzynarodowej. Miało to miejsce 8 maja 1931 roku, a jego propozycja została wtedy przyjęta jednogłośnie. Dość często błędnie powielana jest informacja zgodnie z którą wtedy we Florencji zorganizowana została konferencja ekologiczna, podczas której zaproponowano ustanowienie dnia zwierząt, a celem takiego działania miało by
m.in. zwrócenie szerszej uwagi ludzi na to, że coraz więcej gatunków zwierząt na Ziemi zagrożonych jest wyginięciem.
Obecnie ten wyjątkowy dla zwierząt dzień czasem jest łączony z innym dniem przypadającym 2 dni wcześniej. Jest to obchodzony 2 października Dzień Wegetarianizmu. Również ta data jest powiązana z wybitną osobistością w historii ludzkości, którą w tym przypadku jest Mahatma Gandhi. Był on znanym orędownikiem wegetarianizmu, natomiast co roku 2 października obchodzona jest również rocznica jego urodzin.
Światowy Dzień Zwierząt w Polsce
Po raz pierwszy obchody tego właśnie dnia zostały w Polsce zorganizowane w roku 1993. Jednakże dopiero w pierwszym dziesięcioleciu XXI wieku doczekał się on umocowania w działaniach podjętych przez polskie władze. Formalne przyjęcie uchwały w sprawie tego święta przez Sejm miało miejsce 27 października 2006 roku. Została ona opublikowana w „Monitorze Polskim”, nr 80, pozycja 794. Na jej mocy dzień 4 października również w Polsce został ustanowiony Dniem Zwierząt. Podkreślono w niej, że dobro zwierząt leży na sercu większości naszego społeczeństwa oraz że każdego roku w związku z obchodami tego dnia organizowane są m.in. różne festyny, co z kolei świadczy o powszechnej akceptacji dla idei Dnia Zwierząt.
W uchwale zaznaczono też, że sympatia do zwierząt związana jest z naszym dziedzictwem kulturowym i chrześcijańskim, co z kolei zostało powiązane z postacią św. Franciszka. Podkreślono również, że przyjęciem uchwały Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraził uznanie dla pracy wszystkich miłośników zwierząt w naszym państwie. Natomiast samo ustanowienie Dnia Zwierząt zostało zgodnie z treścią omawianej uchwały potraktowane jako zapowiedź prac nad poprawą losu zwierząt w naszym kraju.
Tekst: Herbert Gnaś
Fot. Nicman, pixabay.com