Szmery sercowe u psów to nieprawidłowe dźwięki słyszalne przy badaniu stetoskopem serca zwierzęcia. Są to zwykle objawy problemów z krążeniem krwi lub nieprawidłowego przepływu krwi przez serce.
Należy zadbać o to, aby serce każdego szczeniaka, który odwiedzi weterynarza przy okazji pierwszych szczepień, które są rekomendowane w wieku od 6 do 8 tygodni, zostało przebadane i osłuchane. Dzięki badaniom możliwe jest wykrycie wad serca, które można wykryć dzięki osłuchaniu szczeniaka.
Każdy piesek, który przychodzi z wizytą do lekarza powinien być osłuchany, ponieważ szmery sercowe mogą być odkrywane u psów w różnym wieku i mogą mieć różne przyczyny.
Jeśli wykryte zostaną różnego rodzaju odchylenia od normy, mówi się, że psiak ma szmery w sercu. Szmer jest spowodowany szybszym, wolniejszym lub bardziej nieregularnym przepływem krwi niż zwykle. Jeśli wykryte zostaną szmery serca, zazwyczaj weterynarz zaleca ponowne zbadanie szczeniaka za kilka tygodni (chyba że szczeniak wykazuje inne objawy choroby serca), ponieważ niektóre szmery serca nie oznaczają nieprawidłowości i są wynikiem krótkotrwałych zaburzeń.
Przyczyny szmerów sercowych u psów mogą obejmować:
-
Wrodzone wady serca:
Wrodzone wady serca to wady, które są obecne od urodzenia i wynikają z nieprawidłowego rozwoju serca podczas życia płodowego. Wady te mogą dotyczyć struktury serca, jego naczyń krwionośnych lub zastawek serca. Wpływają one na przepływ krwi przez serce i mogą powodować problemy z krążeniem.
Wrodzone wady serca u psów są stosunkowo rzadkie, ale mogą występować u różnych ras i są zróżnicowane pod względem objawów i stopnia upośledzenia. Niektóre z najczęściej występujących wad serca u psów to:
- PDA: Jest to wada polegająca na utrzymującym się po urodzeniu otwartym przewodzie tętniczym, który powinien się normalnie zamknąć. PDA powoduje, że krew z aorty miesza się z krwią z płuc, co obciąża serce.
- Zbyt cienka przegroda międzykomorowa (ang. ventricular septal defect, VSD): Przegroda oddzielająca komory serca nie jest wystarczająco gruba, co powoduje wstrzykiwanie krwi z lewej komory do prawej.
- Zbyt gruba przegroda międzykomorowa (ang. subaortic stenosis, SAS): Jest to wada charakteryzująca się zbyt grubą przegrodą międzykomorową, co ogranicza przepływ krwi z lewej komory serca.
- Wrodzone wady zastawek: Mogą obejmować wady zastawki mitralnej lub trójdzielnej, które mogą prowadzić do nieprawidłowego przepływu krwi.
Wczesna diagnoza i opieka weterynaryjna są kluczowe dla zarządzania wrodzonymi wadami serca u psów. Regularne badania i konsultacje ze specjalistą kardiologiem weterynaryjnym mogą pomóc w odpowiednim leczeniu i zapewnieniu jak najlepszej jakości życia psu z wrodzoną wadą serca.
-
Zastawkowe wady serca:
Zastawki serca pełnią ważną rolę w kontrolowaniu przepływu krwi w odpowiednich kierunkach i zachowaniu separacji pomiędzy poszczególnymi komorami i przedsionkami serca. Gdy zastawki nie działają prawidłowo, może dochodzić do nieprawidłowego przepływu krwi, co może powodować różnorodne problemy zdrowotne.
Najczęstsze zastawkowe wady serca to:
- Zwężenie zastawki (stenosis): Zastawka serca zwęża się, ograniczając przepływ krwi i powodując wzrost ciśnienia w odpowiednim obszarze serca. Zwężenie może dotyczyć różnych zastawek, takich jak aortalna, płucna, mitralna lub trójdzielna.
- Wada dwudzielna (bicuspid valve): Zamiast trzech płatków (dwie zastawki), zastawka aortalna lub zastawka trójdzielna ma tylko dwa płatki. Wada dwudzielna może prowadzić do problemów z przepływem krwi i niewydolności zastawki.
- Wada wielodzielna (multivalvular defects): Może występować jednocześnie wiele wad zastawek serca.
- Niewydolność zastawki (regurgitation): Zastawka nie zamyka się w pełni, co powoduje cofanie się krwi w kierunku przeciwnym do prawidłowego przepływu.
Objawy i powikłania zastawkowych wad serca mogą być różne, w zależności od rodzaju i ciężkości wady. Mogą obejmować duszność, osłabienie, męczliwość, obrzęki, zaburzenia rytmu serca, bóle w klatce piersiowej i inne objawy związane z niedostatecznym krążeniem krwi.
Leczenie zastawkowych wad serca zależy od rodzaju i nasilenia wady. Może obejmować leczenie farmakologiczne w celu łagodzenia objawów i poprawy funkcjonowania serca. W niektórych przypadkach konieczna może być interwencja chirurgiczna, aby naprawić lub wymienić uszkodzoną zastawkę.
-
Kardiomiopatia:
Kardiomiopatia u psa to ogólny termin odnoszący się do różnych chorób serca, które wpływają na strukturę i funkcjonowanie mięśnia sercowego. Jest to grupa schorzeń charakteryzujących się uszkodzeniem mięśnia sercowego, co prowadzi do zaburzenia pracy serca i obniżenia jego wydajności. Istnieją trzy główne typy kardiomiopatii u psów:
- Kardiomiopatia rozstrzeniowa (DCM): W tym typie kardiomiopatii serce staje się powiększone i osłabione, co wpływa na jego zdolność do skutecznego pompowania krwi. DCM często dotyczy ras dużych psów, takich jak dogi, doberman pinschery, irlandzkie wilczury i niektóre rasy spanieli.
- Kardiomiopatia przerostowa (HCM): W tym typie kardiomiopatii mięsień sercowy zwiększa swoją grubość, co może utrudniać prawidłowy przepływ krwi. HCM jest często spotykana u kotów, ale może również występować u niektórych psów, zwłaszcza u małych ras.
- Kardiomiopatia arytmogenna prawej komory (ARVC): Jest to rzadki rodzaj kardiomiopatii, w którym dochodzi do zastępowania mięśnia sercowego tkanką tłuszczową lub bliznowaciejącą. Może to prowadzić do zaburzeń rytmu serca i niewydolności serca.
Objawy kardiomiopatii u psów mogą być różnorodne i zależą od typu kardiomiopatii oraz zaawansowania choroby. Do najczęstszych objawów należą: trudności w oddychaniu, osłabienie, kaszel, powiększony brzuch z powodu nagromadzenia płynu w jamie brzusznej, sinica, utrata apetytu i spadek aktywności fizycznej.
Diagnoza kardiomiopatii u psa wymaga badania przez weterynarza, które może obejmować osłuchanie serca, badania krwi, echokardiografię, EKG i inne testy diagnostyczne. Leczenie kardiomiopatii zależy od typu i zaawansowania choroby i może obejmować farmakoterapię, diety, leki wspomagające pracę serca i zarządzanie objawami.
- Niewydolność serca: stan, w którym serce nie jest w stanie skutecznie pompować krwi, prowadząc do nagromadzenia płynu w płucach lub jamie brzusznej.
- Arytmie: Zaburzenia rytmu serca, które mogą powodować nieregularne bicie serca.
- Endokardytys: Stan zapalny wewnętrznej wyściółki serca, często wywołany przez bakteryjne zakażenie.
- Choroba wieńcowa: Rzadziej występuje u psów, ale niektóre rasy mogą być bardziej podatne na jej rozwój.
- Choroby serca związane z pasożytami: Niektóre pasożyty, takie jak tasiemce sercowe (Dirofilaria immitis), mogą wpływać na serce psów.
- Zakaźne zapalenie wsierdzia (endokardytys): To stan, w którym bakterie lub inne drobnoustroje atakują wewnętrzną wyściółkę serca, co prowadzi do uszkodzenia zastawek serca i powstawania szmerów sercowych.
- Tętniak tętnicy płucnej: Nabyty tętniak tętnicy płucnej może wpływać na psa, powodując nieprawidłowy przepływ krwi.
- Zator tętnicy płucnej: Nagły zator w tętnicy płucnej może spowodować nagle narastające objawy niewydolności serca.
- Zawał mięśnia sercowego: Podobnie jak u ludzi, zawał mięśnia sercowego u psów może prowadzić do trwałego uszkodzenia serca.
- Kardiomiopatia nabyta: Niektóre psie rasy mogą rozwijać kardiomiopatię nabytą, która prowadzi do osłabienia mięśnia sercowego.
- Niedokrwienie mięśnia sercowego: Brak wystarczającego zaopatrzenia serca w krew może powodować uszkodzenia mięśnia sercowego.
- i inne takie jak choroba związana z nadciśnieniem tętniczym czy z chorobą reumatoidalną, która rzutuje na serce.
Warto zaznaczyć, że nie wszystkie szmery sercowe u psów są poważne lub wymagają natychmiastowej interwencji. Jednak ich wykrycie powinno być zawsze zgłaszane weterynarzowi, który może zdiagnozować przyczynę i zalecić odpowiednie leczenie.
Objawy chorób serca
Objawy chorób serca są na ogół takie same u dorosłych osobników i szczeniąt. Główna różnica polega na tym, że u szczeniąt jest to przeważnie choroba wrodzona (dziedziczna lub spowodowana przez jakiś czynnik w czasie ciąży), podczas gdy choroba serca u starszych psów jest głównie chorobą nabytą (infekcja lub zmęczenie). To, co można zaobserwować podczas normalnego funkcjonowania psa, to dyszenie, osłabienie, blade lub niebieskawe dziąsła, kaszel, powiększony brzuch i niechęć do wysiłku i aktywności. Szczenięta będą miały mniejsze rozmiary niż pozostałe z miotu.
Wszystkie te objawy są spowodowane brakiem dopływu krwi do poszczególnych narządów ciała. Serce w takich przypadkach nie jest w stanie pracować normalnie i pompować wystarczająco dobrze, aby dostarczyć natlenioną krew do mięśni.
Gdy okaże się, że szczeniak ma szmery w sercu po dwóch lub więcej badaniach, zostaną zasugerowane dalsze testy w celu zdiagnozowania, z jakim rodzajem problemu mamy do czynienia. Niektóre wady można skorygować chirurgicznie, chociaż może to być kosztowne, podczas gdy inne wystarczy leczyć za pomocą leków. Najczęściej stosowanymi badaniami diagnostycznymi są zdjęcia rentgenowskie i USG. Większość problemów dotyczy struktury serca (zastawki, wzorce przepływu krwi) lub samego mięśnia sercowego.
Jeśli zdiagnozowano u Twojego psa chorobę serca, można przepisać mu trzy główne rodzaje leków.
- Zwykle pierwszym stosowanym lekiem jest tak zwany ?inhibitor ACE? (Fortekor). Jego działanie polega na obniżeniu ciśnienia krwi. Kiedy organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości natlenionej krwi, reaguje podwyższeniem ciśnienia. Słabe serce musi teraz pompować większe ilości krwi w tętnicach i szybciej ulega zmęczeniu. Inhibitory ACE poprawiają przepływ krwi do wielu narządów, zwłaszcza nerek i zmniejszają zaburzenia oddechowe poprzez obniżenie ciśnienia krwi w płucach.
- Drugą stosowaną grupą leków są diuretyki. Działają one na nerki, zwiększając wydalanie płynów (w postaci moczu). Proces ten uwalnia płyn z organizmu, szczególnie z klatki piersiowej, gdzie powoduje kaszel. Nie ma obawy przed odwodnieniem, ponieważ nasz pies jest uzupełnia poziom płynów wypijając jego odpowiednia ilość w ciągu doby. Leki z tej grupy zmniejszają również obrzęk i wzdęcia.
- Vetmedin to trzeci lek stosowany w chorobach serca u psów. Vetmedin poprawia siłę skurczów mięśnia sercowego i stosowany jest wtedy, gdy mięsień sercowy jest słaby.
Ponieważ przeszczepy serca nie są wykonywane i stosowane u psów, wszelkie leki i czynności lecznicze będą służyły jedynie poprawie jakości i długości życia psa, a nie wyleczeniu. Wyjątkiem jest stan wrodzone wady serca, który można skorygować chirurgicznie. Takie operacje są wykonywane w specjalistycznych ośrodkach. Te szczenięta mogą dalej prowadzić normalne życie.
